Joodse kerkgenootschappen
Nederland telt nu nog tussen de 30.000 en 40.000 Joden. De meerderheid woont in Amsterdam en omgeving. Veel religieuze Joden wonen in de Amsterdamse wijken: Rivierenbuurt, Oud-Zuid, Buitenveldert en in Amstelveen. Daar zijn ook hun synagogen (Joodse kerken), alle Joodse scholen en koosjere winkels. Daar kan men voedsel kopen, dat klaargemaakt is volgens de Joodse spijswetten. Mediene is de naam van de gezamenlijke Joodse gemeenschappen in Nederland buiten Amsterdam.
Herkenbaar?
Er zijn verschillende Joodse kerkgemeenschappen in ons land. Dat heeft ook te maken met hun voorgeslacht, hun geschiedenis en waar hun voorouders vandaan komen. Een kort overzicht:
P.I.K. - Portugees-Israëlitisch Kerkgenootschap
Dit is de oudste gemeenschap in ons land. In de 15e eeuw woonden er veel Joden in Spanje en Portugal, dat toen bij Spanje hoorde. De machtige Rooms-katholieke Kerk dwong de Joden om de christelijke godsdienst aan te nemen. Na 1492 zijn er vele Joden naar het gastvrije Nederland gevlucht. We noemen hen: Sefardische Joden. Dat is afgeleid van het Hebreeuwse woord Sefarad en betekent: Spanje, dus het land waar ze vandaan komen. Zij hebben twee synagogen, de hele grote (en bekende) 'Esnoga' in Amsterdam en een kleinere synagoge in Amstelveen. Zij worden orthodox genoemd, omdat ze naar de strenge Joodse godsdienstige regels willen leven. Zij hebben ook enkele Portugese begraafplaatsen. In Ouderkerk aan de Amstel is de begraafplaats ‘Beth Haim’ (Huis des Levens). Het is de oudste Joodse begraafplaats in ons land.
N.I.K. - Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap
Er zijn ook veel Joden uit Midden- en Oost-Europa naar Nederland gekomen. Zij worden genoemd: Asjkenazim (in hun Hebreeuwse taal). Dit betekent dat ze afkomstig zijn uit het gebied langs de Rijn. Zij worden dus Asjkenazische Joden genoemd. Zij hebben 40 synagogen in ons land, met 13 in de regio van Amsterdam. Ook hebben ze wel 350 begraafplaatsen. Zij zijn ook orthodox, dus ze leven volgens de Joodse tradities (gewoontes). Ze houden de spijswetten, willen koosjer eten; ze vieren de sabbat en kleden zich ook volgens de Joodse regels. Het NIK is de grootste van de Joodse gemeenschappen. Bekende leiders zijn opperrabbijn Binyomin Jacobs en rabbijn Raphael Evers.
Onder het N.I.K valt ook de Nederlands-Israëlitische Hoofdsynagoge (NIHS), opgericht in 1635. Die heeft vestigingen in (en rond) Amsterdam, maar ook bijvoorbeeld in Arnhem en Maastricht.
L.J.G. – Liberaal Joodse Gemeenten
De Joden van de Liberaal Joodse Gemeenten leven niet strikt naar de Joodse regels. Zij denken daar liberaler (vrijer) over. Zij hebben 9 gemeenten, in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Den Haag, Tilburg, Haaksbergen, Dieren, Flevoland en Zuidlaren. Zij hebben ook vier begraafplaatsen. Een bekende rabbijn van hen is Awraham Soetendorp van de gemeente in Den Haag.
P.J.G. – Progressief Joodse Gemeenten
In 1931 wordt het Nederlandse Verbond voor Progressief Jodendom (NVPJ) opgericht. Zij stichten gemeenten in Amsterdam, Brabant, Den Haag, Flevoland, Gelderland, Heerenveen, Noord-Nederland, Rotterdam, Twente en Utrecht. Zij houden wel vast aan hun Joodse identiteit, maar toch leven ze net als veel moderne Nederlanders. Zij werken veel samen met de Liberaal Joodse Gemeenten. Samen met hen vormen zij het Nederlands Verbond voor Progressief Jodendom (NVPJ).
Scholen
In Nederland zijn drie Joodse scholen (basis- en voortgezet onderwijs), allemaal in Amsterdam. Deze scholen worden bezocht door kinderen van Joodse ouders. Christenen steunen de Cheider-scholengemeenschap. Het ‘Cheider’ geeft onderwijs aan peuters, kleuters, basisschoolleerlingen en er is een vmbo, havo en vwo.
► De kleuterafdeling van het Cheider in Amsterdam
De school telt ruim 300 leerlingen. De jongens en meisjes zijn na de kleuterklassen gescheiden tijdens alle lessen en pauzes. Ze hebben ook een eigen schoolplein en aparte ingangen. Maar die scheiding geldt niet voor de leden van het personeel: die mogen bij beide groepen komen.
Nieuw Israëlitisch Weekblad
Het Nieuw Israëlitisch Weekblad (NIW) is de krant van de Nederlands-Joodse gemeenschap. Er staat veel nieuws in over Israël en de Joden. Het weekblad wordt door meer dan 20.000 mensen gelezen.