Dode Zee
De Dode Zee, je hebt er vast wel eens wat over gehoord. Wat de meeste mensen wel weten is dat je daar, zelfs zonder luchtbed of zwembandjes, heerlijk kunt drijven. Hoe dat komt, en welke bijzondere dingen er nog meer te ontdekken zijn bij de Dode Zee, kun je hieronder lezen. Ga je mee op de tocht langs de Dode Zee?
Waar te vinden?
Als we een bezoek willen brengen aan de Dode Zee, moeten we naar Israël. Als je op een kaart van Israël kijkt, zie je in het noorden een meer in de vorm van een tand, dit is het meer van Galilea. Vanaf het meer van Galilea volgen we de rivier de Jordaan, die stroomt vanaf dit meer naar beneden en zo komen we uit bij de Dode Zee. Als we daar om ons heen kijken zien we bergen en valleien. Dit zijn de bergen van Moab en Judea en de Jordaanvallei. Naar het zuiden zien we de Araba-vallei. Dat is een diepe inzinking in het landschap, die helemaal doorloopt tot in Noord-Afrika!
Sodom en Gomorra
In de tijd van de Bijbel wordt de Dode Zee ook de 'Oostzee' (Joël 2:20) of de 'Zoutzee' (Joz. 3:16) genoemd. Zelfs (Gen. 14:3) vóórdat Sodom en Gomorra werden verbrand! Je kent wel de geschiedenis van Lot, dat hij moest vluchten uit die goddeloze steden. Zijn vrouw was ongehoorzaam aan God en veranderde in een zoutpilaar. Dat gebeurde in de buurt van de Dode Zee. Op oude kaarten worden Sodom en Gomorra vaak getekend in het zuidelijke gedeelte. Dat zou heel goed kunnen kloppen, want in Gen. 10:19 lezen we dat die steden op de grens van het land Kanaän lagen.
► De 'vrouw van Lot'
Rond de Dode Zee vinden we allerlei grillige rotsformaties. Één merkwaardige rots werd 'herkend' als de vrouw van Lot. Het is wel zeker fantasie. Dat geldt wel bijzonder voor wat er in de Talmoed staat. Daarin schrijft een rabbijn dat overdag de dieren eraan likken, maar dat de pilaar 's nachts weer aangroeit - zodat de vorm ervan elke dag hetzelfde is...
Dieptepunt
Misschien heb je al wel zitten denken, waarom heet het eigenlijk ‘Dode Zee’? Waarschijnlijk hebben de mensen het vroeger zo genoemd, omdat er geen zichtbaar levende dieren in het water leven. Het water is zo zout (wel 8 keer zo zout als zeewater!), dat er voor veel organismen geen leven mogelijk is. We zullen er dan ook geen waterplanten, vissen, krabben of andere zeedieren vinden. Wel leven er bacteriën, maar die kun je alleen door een microscoop bekijken. Er is wel eens beweerd dat vogels die over de Dode Zee vliegen onmiddellijk dood neervallen - maar dat is een fabeltje...
Behalve dat de Dode Zee heel zout is, is er nog iets bijzonders aan dit meer. De oppervlakte van het water, wat we de waterspiegel noemen, ligt ongeveer 390 meter onder het niveau van de zee. Terwijl het laagste punt in Nederland 6,7 meter onder zeeniveau ligt. Een enorm verschil! Dat betekent dat we hier aan de oevers van de Dode Zee op het laagste droge plekje op aarde zijn!
Droogte
Langzamerhand daalt het water in het meer steeds verder. Dit komt door verschillende dingen.
Het klimaat, het weer, in Israël is veel warmer dan in Nederland. Veel water dat de Dode Zee instroomt verdampt al heel snel. Op die plekken blijft het zout achter. Kijk maar eens op Google Maps; daar zie je onderaan het meer een groot wit gedeelte. Het zuidelijke deel van het meer is dus al bijna opgedroogd! Omdat het in het zuiden van Israël, waar de Dode Zee ligt, niet zoveel regent, verdampt er méér water dan dat er door de neerslag bij komt.
► Drijvend de krant lezen beeld: aka4ajax - detail
Maar dat is niet de enige reden. We zagen eerder al, dat de Dode Zee water krijgt uit het meer van Galilea. Het stroomt via de Jordaan naar de Dode Zee. De mensen uit het gebied rond de Jordaan gebruiken veel van dit water, bijvoorbeeld als irrigatie voor de landbouw. Daardoor komt er dus minder water in de Dode Zee terecht.
Al heel lang is er rondom de Dode Zee veel industrie. Er worden belangrijke mineralen uit het water gehaald. Maar ook betekent dit dat het gebied zwaar vergiftigd is. Om de Dode Zee te redden moet er snel vers water worden aangevoerd. Israël heeft samen met Jordanië het plan gemaakt om een waterleiding aan te leggen vanaf de Golf van Akaba (bij de Rode Zee). Meteen wil men dan elektriciteit opwekken. Maar er lijkt in deze zaak niet veel schot te zitten...
Wist je dat?
Misschien staat er wel een tube met een Dode Zeezout scrub, een handzeep of een zakje Dode Zeezout bij jullie op het plankje in de douche. De mineralen in het zout en de modder uit de Dode Zee zijn namelijk goed voor je huid. Voor een glad huidje kun je hier dus heel goed terecht!
Afbeeldingen
