Overzicht: Makkabeeën
200 v.Chr
De Syriërs veroveren de macht in Palestina.
175 v.Chr
De Syrische koning probeert (tevergeefs) de tempel in
Jeruzalem te beroven. Kort daarna wordt hij vermoord. Hij wordt opgevolgd door
zijn broer, die regeert als koning Antiochus IV.
168 v.Chr
Antiochus doet een mislukte overval op Egypte. Op de
terugweg wordt Jeruzalem bezet en geplunderd. De Joden worden bitter vervolgd,
hun godsdienst wordt verboden.
167 v.Chr
De Syriërs veranderen de tempel van Jeruzalem in een
heiligdom voor de god Jupiter; offers aan God mogen niet meer worden gebracht.
Hevige vervolging van de Joden.
166 v.Chr
Opstand van de priester Mattatias tegen de Syriërs. Het
verzet breidt zich steeds verder uit, onder leiding van zijn zoon Judas, de
aanvoerder van de Makkabeeën.
164 v.Chr
Nadat de Syriërs meerdere malen door de Makkabeeën zijn
verslagen, wordt de tempel opnieuw ingewijd. Het Chanoekafeest wordt ingesteld.
163 v.Chr
Dood van Antiochus IV.
162 v.Chr
De Makkabeeën lijken de strijd in Jeruzalem te verliezen.
Maar er komt redding omdat er in Syrië een strijd om de macht uitbreekt. De
Joden krijgen weer vrijheid van godsdienst.
161 v.Chr
De Makkabeeën sluiten een verbond met de Romeinen.
160 v.Chr
Judas sneuvelt in de strijd tegen de Syriërs. Hij wordt
opgevolgd door zijn jongste broer Jonathan. De Makkabeeën trekken zich terug
bij de Dode Zee.
152 v.Chr
De Joodse strijders voeren weer aanvallen op de Syriërs
uit; nu wel met succes. De meeste vijanden verlaten het land; de Joden mogen
vrij hun godsdienst uitoefenen. De Makkabeeën krijgen steeds meer aanhang. Als
de Syrische koning Demetrius I binnenlandse problemen krijgt, roept hij de
Makkabeeën te hulp. Zijn concurrent Alexander benoemt Jonathan tot
hogepriester.
150 v.Chr
Demetrius I wordt verslagen door Alexander (die de nieuwe
heerser in Syrië wordt). Jonathan krijgt de functie van ‘stadhouder’ van Judea.
145 v.Chr
In Syrië komt een jonge man op de troon: Demetrius II.
Daar breekt een opstand uit, die hij met hulp van de Makkabeeën weet neer te
slaan.
143 v.Chr
Tryfon roept zichzelf uit tot ‘regent’ over Syrië. Hij
weet de Makkabeeën over te halen om hun leger naar huis te sturen – dan kunnen
ze vrede sluiten. Maar het is een list: Jonathan wordt gevangen genomen en niet
lang daarna omgebracht. Simon, een broer van Jonathan krijgt nu de leiding (als
enige overgebleven zoon van Mattatias).
141 v.Chr
Simon wordt aangewezen als hogepriester-koning. Nu gaat
over Judea het vorstenhuis van de Hasmoneeën regeren (Hasmon was de stamvader
van de Makkabeeën).
129 v.Chr
Burgeroorlog in Syrië. Johannes Hyrkanus, een zoon van
Simon, komt aan de regering in Judea, dat nu onafhankelijkheid heeft. Hij
breidt het Joodse gebied aanmerkelijk uit. Hij komt in conflict met de
Farizeeën, die vinden dat je geen koning en hogepriester tegelijk kunt zijn.
104 v.Chr
Aristobulus volgt zijn vader op. Hij regeert slechts een
jaar.
103 v.Chr
Een andere zoon van Hyrkanus komt aan het bewind:
Alexander Jannëus. Een wrede heerser, onbarmhartig voor zijn tegenstanders.
Door het volk wordt hij gehaat.
76 v.Chr
Na zijn dood komt zijn vrouw Alexandra aan de regering,
als koningin. Ze sluit vrede met de Farizeeën. Negen jaar lang een goede tijd
in Judea.
67 v.Chr
Na het overlijden van Alexandra krijgen haar beide zoons
ruzie over de troonopvolging. Het wordt zo erg dat de Romeinen zich ermee gaan
bemoeien.
63 v.Chr
De Romeinen veroveren Jeruzalem. Judea komt onder Romeins
bestuur. De veroverde gebieden (o.a. Samaria en Galilea) raakt men weer kwijt.