1973 Jom Kippoer Oorlog

Zoals je weet is de Grote Verzoendag de meest heilige dag van het Joodse jaar. Jom Kippoer wordt die genoemd. Alles in Israël ligt dan stil; ook het openbaar vervoer. Bijna iedere Jood vast op die dag. En juist op déze dag in 1973, op de zesde oktober, vallen Egypte en Syrië totaal onverwacht Israël aan. Een bloedige, laffe aanval! De bedoeling is om de zes jaar eerder verloren gebieden terug te winnen. Egyptische troepen passeren het Suezkanaal, de Syriërs trekken op in de Golan.

► Egyptische troepen trekken over het Suezkanaal

Israël is compleet verrast. Veel militairen zitten thuis, maar dat heeft weer het voordeel dat ze snel oproepbaar zijn. De Joden zetten alles op alles om zoveel mogelijk mensen te mobiliseren. Golda Meir, de premier van Israël, richt zich in de avond tot het Joodse volk. Ze heeft het volste vertrouwen in de kracht van het Israëlische leger. De vijand zal worden overwonnen! Maar???

   Amerikaanse steun   

De Arabieren hebben lering getrokken uit de Zesdaagse Oorlog (van 1967), waarin ze zo zijn vernederd. Ze hebben nu betere legers. Egypte krijgt ook geld en wapentuig van andere landen, zoals ‘buurman’ Libië. In het begin zijn ze aan de winnende hand.  Als de Russen beginnen met het bewapenen van de Arabieren, krijgt Israël steun van Amerika. En de krijgskansen keren! Binnen een week worden de Syrische, Jordaanse en Irakese troepen verdreven. Op de Golanhoogte woedt de grootste tankslag uit de geschiedenis! Daarbij verliest Syrië ongeveer 80% van zijn tanks. Israël nadert Damascus op minder dan 40 kilometer.

En in het zuiden? Daar voert generaal Sharon zijn manschappen aan. Op 15 oktober weten ze over het Suezkanaal te komen. In de Sinaï worden de aanvoerlijnen voor het Egyptische tweede leger afgesneden, doordat Israëlische troepen kans hadden gezien om achter de vijandelijke linies te komen. Ze bereiken zelfs bijna de Egyptische hoofdstad Caïro.

► De Israëlische premier Golda Meir
►► Minister Dayan (links) met naast hem generaal Sharon   beeld: IDF - detail

Dan komt ook de VN in actie. Er volgt een oproep om de wapens neer te leggen. En dat gebeurt ook een week later. Er is zelfs nog een dreigement van Rusland (dat heette toen: de Sovjet-Unie) om aan de kant van Egypte mee te gaan vechten. Dat vinden de Amerikanen dan ook een bedreiging van de wereldvrede.

   Olieboycot   

Tijdens deze oorlog draaien de Arabieren de ‘oliekraan’ steeds verder dicht. Ieder land dat vóór Israël is, krijgt geen olie meer. Een sluwe zet! Immers, olie is een kostbare bodemschat die in Israël en in westerse landen niet veel wordt gevonden. Olie is een belangrijke energiebron, net als bijvoorbeeld aardgas. Het is ook een grondstof voor veel kunststoffen. Als er geen olie meer beschikbaar is, of als de prijs heel hoog wordt, is dat een ramp voor de wereldeconomie. Nederland had Israël met wapens gesteund en krijgt dus ook te maken met die ‘olieboycot’. Vanaf 4 november zullen we hier - om brandstof te besparen - zelfs twee maanden lang een “autoloze zondag” hebben...

De oorlog is uiteindelijk nog redelijk goed afgelopen voor Israël, maar meer dan 2000 militairen zijn gesneuveld. En de economie ligt in puin. Zo eindigt de Jom Kippoer Oorlog.
Begin 1974 wordt er een overeenkomst getroffen met Egypte. Israël trekt zich terug van het Suezkanaal. VN-troepen nemen hun plaats in. Er is ook overleg met de Syriërs: in mei verlaat het Israëlische leger grote delen van de Golan.

Dit is de (voorlopig) laatste oorlog geweest waarin Israël de wapens moest opnemen tegen een Arabisch land. Maar dat betekent niet dat de rust is weergekeerd: de terreuracties van Palestijnse groeperingen gaan door…